Παράθυρο – Από τον 20ο στον 21ο αιώνα
Οι πρώτες αλλαγές που διαμόρφωσαν το σύγχρονο παράθυρο
Οι αρχικές αλλαγές σχετικά με το παράθυρο έρχονται στον βιομηχανικό τομέα. Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, η πυροπροστασία αρχίζει να γίνεται προτεραιότητα στον σχεδιασμό εργοστασιακών εγκαταστάσεων. Έτσι προωθείται η καινοτομία του κουφωτού μεταλλικού παραθύρου που καλύπτει αυτές τις ανάγκες και η εγκατάστασή του λαμβάνει χώρα τόσο σε καινούρια κτίρια, όσο και σε παλαιότερα, αντικαθιστώντας τα έως τότε ξύλινα κουφώματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σιδερένια παράθυρα κυριαρχούν στις μεγάλες εγκαταστάσεις της εποχής, ενώ το ατσάλι είχε ήδη από το 1855 ,μέσω της επεξεργασίας που είχε προτείνει ο Henry Bessemer, αρχίζει να κερδίζει έδαφος και να χρησιμοποιείται ευρέως.
Οι εξελίξεις κατά τον 20ο αιώνα
Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι εξελίξεις στον κατασκευαστικό τομέα, δίνουν τη δυνατότητα για εκτεταμένη χρήση μεγάλων γυάλινων επιφανειών και η τεχνολογία της εποχής επιτρέπει την εγκατάσταση παραθύρων με ατσάλινο σκελετό, τα οποία απαιτούν ελάχιστο δομικό πλάτος. Αυτού του είδους τα παράθυρα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή, καθώς παρείχαν κατασκευαστική ευκολία, άπλετο φως στους εργοστασιακούς χώρους και μεγάλη αντοχή.
Τη δεκαετία του 1910 κυριαρχεί στις κατασκευές κατοικιών το παράθυρο με σιδερένιο ή χαλύβδινο κούφωμα και υαλοπίνακα που χωριζόταν στην άνω και την κάτω πλευρά. Η άνω πλευρά του τζαμιού είχε συνήθως 4 χωρίσματα (καΐτια), ενώ η κάτω πλευρά είχε ενιαίο τζάμι.
Από τη δεκαετία του 1920 κι έπειτα η εξέλιξη των κουφωμάτων πηγαίνει χέρι-χέρι με την αναβάθμιση της τεχνολογίας των τζαμιών. Έτσι, παρατηρείται η αυξανόμενη χρήση τζαμιών με όλο και μικρότερα χωρίσματα ενδιάμεσα, κάτι που ευνοεί τόσο τον αισθητικό, όσο και τον πρακτικό τομέα.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 εμφανίζεται το αλουμίνιο στα παράθυρα της εποχής. Είναι μια περίοδος που το μέχρι τότε κυρίαρχο ξύλο είχε δεχθεί πλήγμα από το ατσάλι που μπήκε δυναμικά στις κατασκευές κουφωμάτων και τότε το αλουμίνιο ως νέος “παίκτης” στην αρένα των υλικών, φιλοδοξεί να πάρει μερίδιο αγοράς.
Tο αλουμίνιο που χρησιμοποιούνταν για τις κατασκευές εκείνης της περιόδου, ήταν πολύ μεγαλύτερου πάχους από αυτό που συνηθίζεται σήμερα, ενώ παράλληλα γινόταν προσπάθεια να θυμίζει είτε ξύλινες είτε ατσάλινες επιφάνειες. Το πρώτο κτίριο στο οποίο χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα αλουμίνιο, θεωρείται το εμβληματικό Empire State Building της Νέας Υόρκης, το οποίο ολοκληρώθηκε το 1931 και για 42 ολόκληρα χρόνια κρατούσε το ρεκόρ του υψηλότερου ουρανοξύστη στον κόσμο.
Ποικιλία υλικών και νέες τεχνολογίες τζαμιών
Με την πάροδο του χρόνου, οι εξελίξεις στον τομέα της αρχιτεκτονικής αλλά και της τεχνολογίας των υαλοπινάκων, οδηγούν σε παράθυρα με τζάμια δίχως χωρίσματα (καΐτια), που προσφέρουν εξαιρετικό και ενιαίο αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ ταυτόχρονα μετατρέπουν τα παράθυρα σε ευνοϊκές πύλες εισόδου του φυσικού φωτός.
Σιγά σιγά το αλουμίνιο καθιερώνεται στις κατασκευές και κυριαρχεί ως κορυφαία επιλογή των αρχιτεκτόνων σε όλο τον κόσμο. Τα πλεονεκτήματά του πολλά: ένα 100% ανακυκλώσιμο υλικό, με τεράστιες δυνατότητες επιφανειακής επεξεργασίας, μέγιστη αντοχή ενάντια στη σκουριά και τις φθορές και ταυτόχρονα ελαφρύ.
Παράλληλα με το αλουμίνιο, ένα ακόμα υλικό αποκτά δημοφιλία στον κλάδο των κουφωμάτων κατά τη δεκαετία του 1980: το uPVC. Τα λεγόμενα πλαστικά κουφώματα προσέλκυαν κυρίως λόγω του χαμηλού κόστους, αλλά και της ενεργειακής απόδοσης που παρείχε το πλαστικό ως υλικό. Στις επόμενες δεκαετίες, τα κουφώματα αλουμινίου εκμεταλλεύτηκαν τις τεχνολογίες θερμοδιακοπής και έτσι σε αρκετές περιπτώσεις ξεπέρασαν ενεργειακά τα πλαστικά αλλά και τα υπόλοιπα μεταλλικά κουφώματα.
Τα επιτεύγματα στον κατασκευαστικό κλάδο έδωσαν τη δυνατότητα για μεγάλα ανοίγματα. Το φως στον χώρο αποτελεί προαπαιτούμενο για κάθε σύγχρονη κατασκευή, ενώ τα συρόμενα παράθυρα που εξυπηρετούν πλέον την ανάγκη για εκτεταμένα παράθυρα και μπαλκονόπορτες έχουν έρθει στο επίκεντρο των σύγχρονων τάσεων. Ακόμη, τα συρόμενα παράθυρα συμβαδίζουν με τη μεγάλη αστικοποίηση, καθώς εξοικονομούν χώρο στα διαμερίσματα των πόλεων.
Το μέλλον για το παράθυρο είναι εδώ
Κατά τον 21ο αιώνα κυριαρχεί πλέον ο μινιμαλισμός στις αρχιτεκτονικές κατασκευές ανά τον κόσμο. Τα παράθυρα γίνονται ακόμα πιο μεγάλα και εντυπωσιακά και την ίδια στιγμή απαιτείται όλο και μικρότερο πλάτος του κουφώματος. Το αισθητικό αποτέλεσμα αποκτά ιδιαίτερο ειδικό βάρος, ενώ η ανάγκη για κορυφαίες ενεργειακές και όχι μόνο επιδόσεις ωθεί τις εταιρείες κατασκευής κουφωμάτων και τζαμιών στην αναζήτηση νέων τεχνολογιών που θα παρέχουν υψηλότερα επίπεδα θερμομόνωσης, υδατοστεγανότητας, ηχομόνωσης αλλά και προστασίας από διάρρηξη.
Το σύγχρονο παράθυρο είναι ένα βασικό κομμάτι του σπιτιού και δίνει χαρακτήρα σε έναν χώρο. Υπάρχει μια μεγάλη πληθώρα τυπολογιών και υλικών για να επιλέξουμε. Το διακύβευμα ωστόσο παραμένει σταθερά το ίδιο και μάλιστα τριπλό:
- προστασία από τα καιρικά φαινόμενα,
- προστασία από επίδοξους διαρρήκτες
- είσοδος άπλετου φωτός στο εσωτερικό του κτιρίου.
Όταν πληρούνται τα τρία παραπάνω κριτήρια, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για έναν απόλυτα επιτυχημένο συνδυασμό ποιότητας, ασφάλειας και λειτουργικότητας. Το παράθυρο παραμένει μια διαχρονική καινοτομία, που με την πάροδο του χρόνου εξελίσσεται και βελτιώνει τη ζωή μας. Ο χρόνος θα δείξει ποιες θα είναι οι νέες αλλαγές που θα προκύψουν και πώς θα επηρεάσουν την καθημερινότητα των ανθρώπων.